Voorkom oplichting: 50 nuttige fiches

Er bestaan talloze vormen van oplichting, waaronder telefonische en online oplichting, factuurfraude, diefstal van bankgegevens, misleidende reclame en agressieve verkoop. De FOD Economie heeft onlangs 50 nuttige fiches op haar website gepubliceerd.

Oplichting opmerken
Iedereen is op de ene of andere manier “geconnecteerd”. Dat maakt van ons potentiële prooien. Fraude kan online of telefonisch, maar ook via mail worden gepleegd, bijvoorbeeld met een vervalste factuur. Toch kan je de oplichters te ontmaskeren, enkele aanwijzingen kunnen bij ons “een lamp doen branden”.

Het is duidelijk dat er geen tips bestaan om op korte tijd veel geld te verdienen. Als zeer rendabele en risicoloze beleggingen echt bestonden zou je gesprekspartner zijn eigen geld beleggen zonder deze gouden zaak met een onbekende te delen. Tot slot kan je ook de lotto niet winnen zonder geld te hebben ingezet en ga zo maar door. Natuurlijk zal de oplichter je onder druk zetten om onmiddellijk een beslissing te nemen door je extra voordelen voor te spiegelen, je te paaien of in tegendeel te dreigen met sancties als je je (fictieve) verplichtingen niet nakomt.
Vervolgens vraagt hij je:

Om een voorschot te betalen dat je niet meer terugziet;
Om je bankgegevens te geven om je rekeningen te kunnen plunderen;
Of om een betalend nummer te bellen.

Juist reageren
Laat je vooral niet verleiden door aantrekkelijke aanbiedingen. Als je even de tijd neemt om na te denken, merk je al snel dat wat je wordt voorgesteld niet geloofwaardig is en dat een onbekende geen enkele reden heeft om spontaan contact met je op te nemen om je te laten genieten van een “goede zaak”.

Zeg je gesprekspartner, ook al is hij opdringerig, dat je hem opnieuw zal contacteren en vraag of hij zijn gegevens wil achterlaten. Vaak volstaat dat om hem te ontmoedigen en geeft het je vooral tijd om na te denken zonder dat hij je onder druk kan zetten. Je kunt deze tijd gebruiken om alles grondig te controleren, referentiepersonen te contacteren en te informeren bij officiële instanties (bijvoorbeeld de FOD of de bank).

Enkele andere steeds terugkerende tips houd je ook best in het achterhoofd:

Controleer wie je opbelt. Doet hij zich bijvoorbeeld voor als een medewerker van een bank? Bel dan de adviseur van de bank, wat vaak mogelijk is via een vooraf bepaalde veilige manier (bijvoorbeeld een applicatie). Bel in andere gevallen een expert of een vertrouwenspersoon op. Raadpleeg officiële databanken (bijvoorbeeld de KBO).
Geef nooit persoonlijke of bankgegevens door (rekeningnummer of code). Je bank zal je nooit dergelijke informatie telefonisch vragen.
Schrijf geen geld over naar een onbekende en als je het toch doet, gebruik dan beveiligde applicaties, zoals PayPal.
Doe je aankopen via beveiligde webshops.
Vergelijk de prijzen om na te gaan of het voorstel wel realistisch is. Wees op je hoede voor zogezegde gouden zaakjes.
Raadpleeg discussiefora die je kunnen waarschuwen voor bepaalde verkopers.

Natuurlijk is het ook nuttig om de tips te raadplegen op de website: www.stopbedrog.be. Het grote voordeel van deze website is dat ze alle advies inzake oplichting verzamelt.

Feiten melden
Ben je toch slachtoffer geworden van oplichting of denk je dat het gaat om oplichting, dan is het belangrijk om dat te melden bij het Meldpunt van de FOD Economie op de website: https://pointdecontact.belgique.be/meldpunt/nl/welkom. Waarom? Deze meldingen helpen de FOD Economie om:

een algemeen zicht te krijgen op de fraudegevallen en na analyse het juiste preventie-advies te formuleren;
andere bevoegde diensten, zoals de politie, op de hoogte te brengen;
te overwegen om de dienst Economische Inspectie een onderzoek te laten uitvoeren bij de gemelde bedrijven indien de maatschappelijke zetel in België is gevestigd. Zo niet, bestaan er afspraken met bepaalde buitenlandse toezichthoudende autoriteiten die het onderzoek kunnen voeren.

Mocht je slachtoffer zijn geworden van fraude, kunnen deze feiten een misdrijf vormen (misleiding of oplichting). In dat geval ga je best naar de politie om klacht neer te leggen.